Szczepienia
Szczepionka jest to preparat składający się drobnoustrojów, którymi mogą być bakterie bądź wirusy zabite jak również żywe stosowany do podawania zdrowym ludziom. Drobnoustroje są pozbawione działania chorobotwórczego, bądź właściwości te są w znacznym stopniu zredukowane. Po wprowadzeniu do organizmu szczepionki dochodzi do wytworzenia swoistych przeciwciał, które w przypadku późniejszego wniknięcia drobnoustroju chorobotwórczego powodują jego unieszkodliwienie. Uzyskana odporność jest trwała i pozwala uniknąć zachorowania przez wiele lat zależnie od wielu czynników.
Szczepienia stanowią metodę zapobiegania chorobom zakaźnym i przyczyniły się do znacznego ograniczenia ich występowania, następstw oraz śmiertelności związanej z chorobami zakaźnymi. Szczepienia ochronne są prowadzone według programu szczepień obejmującego zdecydowaną większość dostępnych szczepionek, które prowadzone są od chwili urodzenia dziecka według kalendarza szczepień.
Inną formą ochrony przez zachorowaniem na choroby zakaźne jest uodpornienie bierne, które polega na podaniu gotowych już wytworzonych przeciwciał pochodzenia ludzkiego lub zwierzęcego. Podawane mogą być surowice odpornościowe lub immunoglibuliny. Bierne uodpornienie naturalnie występuje w czasie ciąży, kiedy to przeciwciała matki przechodzą przez łożysko do organizmu noworodka, zabezpieczając niemowlę w okresie po urodzeniu przez kilka najbliższych miesięcy.
Surowice odpornościowe
– są pochodzenia ludzkiego lub zwierzęcego i posiadają nieoczyszczone przeciwciała.
Immunoglobuliny
– uzyskiwane są po oczyszczeniu surowicy odpornościowej. Surowica wykorzystywana do uzyskania immunoglinuliny może pochodzić od czynnie imunizowanych zwierząt, wtedy wymaga się ostrożnego stosowania z uwagi na możliwość reakcji na białko obcogatunkowe. Natomiast bezpieczne jest stosowanie immunoglobuliny pochodzenia ludzkiego. Podane przeciwciała natychmiast wzmacniają odporność, która utrzymuje się kilka tygodni.
Antytoksyny
– to immunoglobuliny neutralizujące toksyny.